سینوزیت: تعریف و درمان

سینوزیت به التهاب سینوس‌های پارانازال و حفره‌ی بینی اطلاق می‌شود که معمولاً با علائمی نظیر احساس پری و فشار در ناحیه‌ی سینوس‌ها، سردردهای موضعی و گاهی ترشحات پست‌نازال (PND) همراه است. این بیماری یکی از دلایل متداول مراجعه به کلینیک‌های گوش، حلق و بینی و پزشکان عمومی محسوب می‌شود.

رویکرد تشخیصی و درمانی

در ارزیابی بیماران مبتلا به سینوزیت، دو معیار اصلی باید در نظر گرفته شود:

۱. مدت زمان بروز علائم
۲. وجود یا عدم وجود عوارض (کمپلیکیشن)

بیشتر موارد سینوزیت به دلیل عفونت‌های ویروسی بوده و نیازی به تجویز آنتی‌بیوتیک ندارند. در این موارد، درمان علامتی و حمایتی به‌عنوان خط اول درمان توصیه می‌شود.

گزینه‌های درمانی پیشنهادی:

۱. شست‌شو و تخلیه‌ی سینوس‌ها:

روش: استفاده از محلول نرمال سالین (N/S 500cc) برای شستشوی بینی و سینوس‌ها یکی از مؤثرترین روش‌ها برای تسکین علائم است.

دستورالعمل: دو بار در روز.

۲. گلوکوکورتیکوئیدهای اینترانازال:

نمونه: اسپری بینی فلوتیکازون (Fluticasone 50mcg) به‌عنوان یک گزینه‌ی ضدالتهابی مؤثر در کاهش تورم مخاط بینی و بهبود علائم سینوزیت کاربرد دارد.

دستورالعمل: یک پاف در هر سوراخ بینی، هر ۱۲ ساعت. طول دوره‌ی درمان معمولاً ۱۰ روز است.

موکولیتیک‌ها و آنتی‌هیستامین‌ها:

در صورت لزوم، می‌توان از موکولیتیک‌ها برای کاهش غلظت ترشحات و آنتی‌هیستامین‌ها برای کنترل علائم آلرژیک استفاده کرد. با این حال، این داروها به‌عنوان خط اول درمان پیشنهاد نمی‌شوند.

موارد نیازمند آنتی‌بیوتیک تراپی

کمتر از ۲ درصد موارد سینوزیت با منشأ باکتریال نیاز به تجویز آنتی‌بیوتیک دارند. این موارد شامل سینوزیت‌های همراه با عوارضی چون آبسه، سلولیت اوربیتال، سینوزیت مزمن (بیش از ۳ ماه)، نقص سیستم ایمنی یا شک بالینی قوی به عفونت باکتریال است.

گزینه‌های آنتی‌بیوتیکی:

کو-آموکسی‌کلاو (Co-Amoxiclave 625mg):

دستورالعمل: یک عدد هر ۸ ساعت به مدت ۱۰ روز.

کلیندامایسین (Clindamycin 450mg):

در بیماران با سابقه‌ی حساسیت به پنی‌سیلین، کلیندامایسین به‌عنوان جایگزین مناسب توصیه می‌شود.

دستورالعمل: یک عدد هر ۸ ساعت به مدت ۱۰ روز.

نتیجه‌گیری

درمان سینوزیت باید بر اساس علت و شدت بیماری به‌صورت هدفمند انجام شود. در اکثر موارد، درمان‌های حمایتی و علامتی کفایت می‌کند و تنها در موارد خاص و با تشخیص دقیق، لازم است آنتی‌بیوتیک تجویز شود. آگاهی از این رویکردها به پزشکان کمک می‌کند تا به‌طور موثرتری به مدیریت این بیماری شایع بپردازند.